میر هاشم دَوَه‌چی، روحانی ۳۸ ساله تبریزی بود که هشت روز پس اعدام شیخ فضل‌الله نوری، در روز ۱۷ مرداد ۱۲۸۸ در ضلع جنوب‌غربی میدان توپخانه تهران (محل کنونی ایستگاه متروی امام خمینی) به دار کشیده شد. وی که پنج سال در حوزه نجف درس خوانده بود، در ابتدای جنبش مشروطیت جزو طلاب جوان حامی مشروطه در تبریز بود، ولی در اواخر عمرش به جناح روحانیون مخالف مشروطه پیوست
بنا به گزارش کسروی، وی در زمان مشروطه‌خواهی‌اش از پیشروان جنبش در تبریز بوده و در یک سخنرانی گفته بود: «هرکسی که به مشروطه و توده خیانت کند یا بر سر دار می‌رود و یا از دو چشم کور شده در بیخ دیوارها به گدایی می‌نشیند.»
وی درکنار میرزا حسن مجتهد تبریزی حامی شیخ فضل الله ومحمدعلی شاه بودند. درماجرای
درگیری نیروهای مشروطه خواه تبریزبامخالفان آزادی ومشروطه ،نام وی برای محققین
شناخته شده است. در1289 قمری در تبریز متولد شد .در جوانی شاگرد بزاز بود.در 1318
به نجف رفت و تحصیل کردو در 1323قمری به تبریز بازگشت.درمحله شتربان پیشنمازی و
ملایی می کرد.اورا «از مردم بی عقیده ،خودخواه و جاه طلب» نوشته اند.دراول مشروطه
خواه بوده است.چون« در 1324 تعدادی از مردم تبریز به قنسولخانه انگلیس رفتند و
سردسته ی آنها سید هاشم بود. وی به عنوان اول شخص مشروطه معروف شد» . اما برعلیه
مشروطه برخاست وباعلمای مخالف مشروطه همچون حسن مجتهد و... متحد شد،«چون مردم را
اذیت می کرد دکانها را بستند و اخراج او را خواستند خودش به تهران رفت. در تهران با
محمد علی شاه نشستی کرد و به تبریز برگشت و انجمن اسلامیه را تشکیل داد» وقتی مجلس
به توپ بسته شد وتبریز به محاصره ی نیروهای دولتی درآمدمحله ی دوه چی،باغ میشه وآن
طرف تلخ رود «آجی چای» در دست میر هاشم و حامیان میرزا حسن مجتهد بود.بعد از صدور
فرمان جهاد از طرف آخوند خراسانی ،ستارخان قیام کرده و بعد از مقاومت و تلاش سخت،
نیروهای استبداد را شکست دادند میرهاشم به تهران رفت. قیام ستارخان که به حکم
جهاد آخوند خراسانی انجام پذیرفته بود سایرشهرها را نیز به حرکت واداشت وبه طرف تهران
حرکت کردند.
بعد ازفتح تهران توسط مجاهدین مشروطه
خواه ،میر هاشم دوه چی تغییر لباس داده به حدود لواسان رفت و از آنجا به مازندران
فرار کرد و خود را طبیب معرفی کرد. به دليل اختلاف درگفتاروكردارمورد بد گماني مردم
قرار گرفت امير مكرم لاريجا ني اورا گرفتار كرد وبه تهران فرستاد وتسليم دادگاه
انقلابي نمودند بعداز يك ساعت محاكمه راي به اعدام وي دادند و پس از چند ساعت در
22رجب 1327قمري در ميدان سپه به دارآويخته شد.لوحه اي كه گناهان او بر آن نوشته شده
بود به سينه اش نصب نموده واجازه داده شدكه تا 24ساعت با اين سيا هه گناهان بالاي
دار بماندودارايي اورا حكومت مصادره كرد .»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر